Матеріали до дослідження польсько-українських зв’язків (фольклористика, етномузикологія)
DOI:
https://doi.org/10.31318/2522-4212.2018.13.145663Ключові слова:
польсько-українські зв’язки, фольклористика, етномузикологія, реґіональні дослідження, материкова культура, маргінальна культура, збірники етномузичних творів, науково-етнографічні ансамбліАнотація
Останніми десятиліттями значно активізувалися польсько-українські зв’язки в галузях фольклористики та етномузикології, які є результатом діяльності десятків науковців і практиків і відображаються в різноманітних джерелах. Узагальнено наводиться фактологія на основі залучених матеріалів про науково-творчі проекти (бібліографічні покажчики, наукова література, збірники народно-музичних творів, аудіо-видання, дані інтернет-ресурсів). Наведено як добре відомі, так і мало відомі матеріали, утім, розвідка не претендує на повне охоплення джерел. Запропоновано систематизацію суб’єктно-об’єктних зв’язків, які склалися в процесі освоєння польської та української етномузики. Відзначено високий ступінь зацікавлення в середовищі польських науковців і аматорів українською народномузичною традицією. Висловлено переконання, що сучасне впотужнення науково-творчих польсько-українських зв’язків привело до формування їх нової якості як на материкових, так і на маргінальних етнічних землях.
Посилання
Boltarovych, Z. (1992). Oskar Kolberg i Ukrayina [Oscar Kolberg and Ukraine]. Zapysky N. T. Sh. [Memoirs of the T. Shevchenko Scientific Society], vol. ССХХІІІ, Lviv, p. 219–230 [in Ukrainian].
Borysenko, V. (2014). Etnokul’turni zvyazky ukrayinciv ta polyakiv Skhidnoho Podillya (kinets’ XIX – pochatok XX storichchya) [Еthnical-cultural Connections of Ukrainians and Poles of East Podillya (the end of 19th – the beginning of 20th century)]. Kyiv: M. T. Rylskyi Institute of Art, Folklore Studies and Ethnology of the National Academy of Sciences of Ukraine, 206 p., illustr. [in Ukrainian].
Vakhnina, L. (1996). Osoblyvosti pobutuvannya pol’skoho folkloru Zhytomyrshhyny [Peculiarity of existence of Polish folklore of Zhytomyr area]. Pid odnym nebom: Folklor etnosiv Ukrayiny [Under one sky: Folklore of the Ethnoses of Ukraine], Kyiv, p. 116–125, 221–227 [in Ukrainian].
Vakhnina, L. (2016). Folklorne pohranychchya: tradyciyi ta suchasnist: zb-k nauk. prac [Folklore borderland: traditions and modernity: collection of scientific works], Kyiv: M. T. Rylskyi Institute of Art, Folklore Studies and Ethnology of the National Academy of Sciences of Ukraine, 308 p. [in Ukrainian].
Holovatyuk, V. (2002). Pisenna kulʹtura ukrayintsiv Pidlyashshya: etnorehionalʹna spetsyfika, zahalʹnoukrayinsʹkyj kontekst [Song culture of the Ukrainians in Pidliashsha: ethnoregional specific feautures, general Ukrainian context]: abstract of diss. of the candidate of philology sciences (PhD), Kyiv, 20 p. [in Ukrainian].
Dowhalyuk, I. (1998). Osyp Rozdol’s’kyj v istoriyi muzychnoyi fol’klorystyky [Оsyp Rozdolskyi in the History of Musical Folklore Studies]: abstract of diss. of the candidate of art studies (PhD), Kyiv, 16 p. [in Ukrainian].
Dowhaluk, I. (2008). Etnomuzycne aspekty monohrafii Włodzimiеrza Szuchiewicza «Huculszczyzna» [Ethnomusical aspects of Wlodzimiеzh Shukhyewich’s monograph «Hutsulshchyna»]. Huculszczyzna, jej kultura i badacze [Hutsulshchyna, its culture and researchers], Kraków, p. 39–52. [in Polish].
Dowhalyuk, I. (2013). Do istoriyi polis’koyi ekspedyciyi Filareta Kolessy ta Kazimyezha Moshyns’kogo. [To the history of Filaret Kolessa’s and Kazimiezh Moszynski’s Polissya expedition]. Problemy etnomuzykolohii [Problems of Ethnomuzykology], Kyiv, Issue 9, p. 76–93 [in Ukrainian].
Ivanytskyj, А. (2017). Obryadovyj muzychnyj folʹklor Volyni ta Zakhidnoho Polissya: Zhanrovo-rehionalʹna antolohiya z prykladamy analizu, krytyky i tekstolohii. Uklav Anatolij Ivanytsʹkyj [Ritual musical folklore of Volhynia and Western Polissya: genre-regional anthology with examples of analysis, criticism and textology. Compiler Anatoliy Ivanytskyj]. Vinnytsya, 2017, 464 p. [in Ukrainian].
Kabachij, R. (2005). Avtentychne nebo, fol’klorni zirky: Popyt na ukrayins’ku tradyciyu pryjde z Moskvy i Varshavy? [Authentic sky, folk stars: Will demand for Ukrainian tradition come from Moscow and Warsaw?]. Ukrayina moloda [Young Ukraine]. April 27, p. 9 [in Ukrainian].
Kvitka, K.; Kurylo, O. (2011). Z pol’s’koho fol’kloru na Ukrayini. Avtor publikaciyi i komentariv B. Lukanyuk [From Polish folklore in Ukraine. The author of the publication and comments – B. Lukanyuk]. Etnomuzyka–2010 [Ethnomusic–2010], Lviv, Issue 7, p. 9–36. [in Ukrainian].
Kyrchiv, R. (1992). Spodvyzhnyk «Ruskoyi trijci» fol’kloryst Ivan Birets’kyj [The folklorist Ivan Birets’kyj, promoter of the “Rus’ka trijts’a”]. Zapysky N. T. Sh. [Memoirs of the T. Shevchenko Scientific Society], vol. ССХХІІІ, Lviv, p. 45–62. [in Ukrainian].
Klymenko, I. (2010). Dyskohrafiya ukrayins’koyi etnomuzyky (avtentychne vykonannya): Chronolohichnyj reyestr [Discography of Ukrainian Ethnik Music (Authentic Performance): Chronological Index]. 1908–2010. Kyiv: National Tchaykovs’kyi Music Academy, 360 p. [in Ukrainian].
Kozyts’kyj, S. (1998). Syvyj tuman po dolyni: Narodni pis’ni Volyni, Podillya ta Kholmshyny. Uporyadnyky B. Stolyarchuk, O. Yuzyuk [The gray mist – along the valley: folk songs of Volyn, Podillya and Kholmshchyna. Compilers B. Stolyarchuk, O. Yuzyuk], Rivne [in Ukrainian].
Kolessa, F. (1936–1937). Pieśni ukraińskie zebrane na Wołyniu a zharmonizowane przez prof. F. Kołesse. Zesz. 1–2 [Ukrainian songs collected in Volhynia and harmonized by F. Kołessa. Collections 1–2], Rivne [in Polish].
Kolessa, F. (1937). Volyns’ki narodni pisni na mishanyj khor zladyv Filaret Kolessa. [Volhynian folk songs arranged for mixed choir by Filaret Kolessa], Rivne [in Ukrainian].
Korobov, O. (2017). Muzychna tradyciya sela Zhmurne (za materialamy ekspedyciyi 2004 roku). [Musical tradition of the Zhmurne village (based on the 2004 expedition materials]. Retrieved May 30, 2018 from http://muzykapolesia.net/muzyk/466/name/+Жмурне.+Музична+традиція.html. [in Ukrainian&Polish].
Lukanyuk, B. (2006a). Materialy do bibliohrafiyi pol’s’koyi etnomuzykolohiyi XIX–XX st. [Materials for the bibliography of the Polish ethnomusicology of the 19th and 20th cent.], Lviv, 192 p. [in Ukrainian & Polish].
Lukanyuk, B. (2006b). Vid redaktora [From the editor]. Yurij Tsekhmistruk. Narodni pisni Volyni: Fonohrafichni zapysy 1936–1937 rokiv [Yuriy Tsekhmistruk. Folk Songs of Volhynia: Phonographic Records of 1936–1937 years]. Lviv; Rivne, p. 8–26 [in Ukrainian].
Lukanyuk, B. (2010). Retsenziya Valeriana Batka na „Volyns’ki narodni pisni” Filareta Kolessy [Valerian Batko's review of Filaret Kolessa’s "Volyn Folk Songs"]. IX Conferentia Investigatorum Musicae Popularis Russiae Rubrae Regionumque Finitimarum, ed. B. Lukanyuk, Lviv, p. 115–120 [in Ukrainian].
Lukanyuk, B. (2011). Komentari (Kvitka K., Kurylo O. Z pol’s’koho fol’kloru na Ukrayini) [Comments (Kvitka K., Kurylo O. From the Polish Folklor in Ukraine)]. Еtnomusykа–2010 [Ethnomusic–2010], Lviv, Issue 7, p. 37–42 [in Ukrainian].
Lukanyuk, B. (2015). Konkurs na volyns’ki narodni pisni v 1934/35 navchal’nomu rotsi: Vybrane. Perekl. z pol., red., dodatky B. Lukanyuka. [Competition for Volhynian folk songs in the 1934/35 academic year: Selected. Translation from Polish, edition, supplement by B. Lukanyuk], Rivne, ІV+20 p. [in Ukrainian].
Lukashenko, L. (2006). Tradycijni pisni ukrayinciv Pivnichnoho Pidlyashshya. Uporyad., vstup. stattya i notni transkrypciyi L. Lukashenko; zag. red. B. Lukanyuka. [Traditional songs of Ukrainians of Northern Podlasie. Compiling, introductory article, musical transcripts by L. Lukashenko; ed. B. Lukanyuk], Lviv, 308 p. [in Ukrainian].
Musical folklore from Polissya. (1995). Muzychnyj fol’klor z Polissya u zapysakh F. Kolessy ta K. Moshyns’koho. Publikaciya, uporyad., perekl. z pol., vstup. stattya, pokazhchyky S. J. Grycy [Musical folklore from Polissya in the records of F. Kolessa and K. Moshynskii. Publication, compiling, translation from Polish, introduction, indexes by S. Y. Grytsa], Кyiv, 432 p. [in Ukrainian].
Folk music of Volhynia and Polissya. (2014). Narodna muzyka Volyni ta Polissya: Materialy Vseukr. nauk.-praktych. konf. do 35-richchya kafedry muzychnoho fol’kloru ta 200-richchya z dnya narodzhennya Oskara Kol’berga [Folk music of Volhynia and Polissya: Materials of All-Ukrainian scientific&practical conference to the 35th anniversary of the Musical Folklore Department and the 200th anniversary of Oscar Kolberg's birth], Rivne, Oct 31 – Nov 1, 2014. Rivne, 230 p. [in Ukrainian].
Rybak, Y. (2016). Z istoriyi konkursu na volyns’ki narodni pisni u 1934/1935 navchal’nomu roci [On the history of the contest for Volhynian folk songs in the 1934/1935 academic year]. Naukovi zapyski Nacional’noho universitetu «Ostroz’ka akademiya». Seriya Kulturolohichna [Scientific Proceedings of Ostroh Academy National University. Series Culturological], Is. 17, p. 349–352. [in Ukrainian].
Skazhenyk, M. (2017). Zustrich vesny na Blahovishhennya (za materialamy z s. Osivka Yemil’chyns’kogo rajonu Zhytomyrs’koyi oblasti) [Spring meeting on the Annunciation (based on materials from the village of Osovka, Emilchino district, Zhytomyr region)]. Retrieved May 30, 2018 from http://muzykapolesia.net/muzyk/388/name/Зустріч+весни+на+Благовіщення.html. [in Ukrainian&Polish].
Fabryka-Prots’ka, O. (2007). Pisenna kul’tura lemkiv XX stolittya: zberezhennya tradycij ta novotvorchist: avtoref. dys. ...kand. mystetstvoznavstva [Lemko’s song culture of the 20th century: preservation of tradition and newcreation: abstract of the diss. of candidate of art criticism (PhD)], Lviv, 20 p. [in Ukrainian].
Tsekhmistruk, Y. (2006). Narodni pisni Volyni: Fonohrafichni zapysy 1936–1937 rokiv. Dzherel’ni materialy ta vyd. Bohdana Stolyarchuka; vidchytannya ta zah. red. Bohdana Lukanyuka [Folk Songs of Volhynia: Phonographic Records of 1936–1937 years. Source materials and publication of Bogdan Stolyarchuk; ed. Bogdan Lukanyuk], Lviv; Rivne, 480 p. [in Ukrainian].
Cerkowniak, I. (2016). Twórczość Oskara Kolberga w kontekście ukraińsko-polskich stosunków kulturalnych. [The Work of Oskar Kolberg in the Context of Ukrainian–Polish Cultural Relations]. Irydion. Literatura – Teatr – Kultura [IRIDION. Literature – Theater – Culture], v. II, p. 195–206. Retrieved May 30, 2017 from http://dx.doi.org/10.16926/i.2016.02.13 [in Polish]
Shevchuk, Ol. (2006). Ansambli naukovo-etnohrafichni. [Scientific-ethnographic encembles]. Ukrayins’ka muzychna encyklopediya [Ukrainian Music Encyclopedie]. Кyiv: M. T. Rylskyi Institute of Art, Folklore Studies and Ethnology of the National Academy of Sciences of Ukraine, vol. 1, p. 69–70 [in Ukrainian].
Shevchuk, Ol. (2008). «KOKA» [KOKA]. Ukrayins’ka muzychna encyklopediya [Ukrainian Music Encyclopedie]. Кyiv, vol. 2, p. 479. [in Ukrainian].
Shevchuk, Ol. (2009). Vokalizaciya (vstup do porivnyal’nykh doslidzhen’) [Vocalization (Introduction to Comparative Research)]. Problemy etnomuzykolohiyi: zbirnyk naukovykh statey [Problems of ethnomusicology: Collection of scientific articles], Кyiv, Is. 4, p. 55–78. [in Ukrainian].
Shevchuk, Ol. (2011). «Мuzyka kresów» [«The Music of Borderlands»]. Ukrayins’ka muzychna encyklopediya [Ukrainian Music Encyclopedie], Кyiv, vol. 3, p. 626–627. [in Ukrainian].
Bartmiński, J. (1999). Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce. Cz. 1. In Booklet to CD: Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce. Cz. 1. [National and ethnic minorities in Poland. Part 1]. Seria Muzyka Żrodeł. Kolekcja Muzyki Ludowej Polskiego Radia. No. 13, Warszawa, Radio Polske, p. 1–5 [in Polish&English].
Bernad, J. (1998). Akademicy z pastwiska: Rozmowa z prof. Ihorem Macijewskim [Academics from the pasture: Interview with prof. Igor Maciyevski]. Na przykład: miesięcznik kulturalny [For example: a cultural monthly], No 7–8, p. 9–11 [in Polish].
Czekanowska, A. (1990). Z badań nad kulturą muzyczną Ukraińców w Polsce [From research on musical culture of Ukrainians in Poland]. Kultura muzyczna mniejszości narodowych w Polsce: Litwini, Białorusini, Ukraińcy. [Musical Culture of national minorities in Poland: Lithuanians, Byelorussians, Ukrainians], Warszawa, p. 143–155 [in Polish].
Czekanowska, A. (1998). Z badań nad relacjami i związkami polsko-ukraińskimi w muzyce ludowej i kulturze muzycznej [From research on Polish-Ukrainian relations and relationships in folk music and music culture]. Warszawskie Zeszyty Ukrainoznawcze [Warsaw Notebooks of Ukrainian Studies], nr. 6–7, s. 351–372 [in Polish].
Dahlig, P. (1993). Do historii kultury muzycznej (Kresy Wschodnie II Rzeczypospolitej) [To the history of musical culture (Eastern Borderlands of the Second Polish Republic)]. Twórczość Ludowa, nr. 3–4, s. 24–29 [in Polish].
Dahlig, P. (1995). Badania nad ładkankami w Polsce [Studies of ladkanka in Poland]. VI Conferentia investigatorum musicae popularis Russiae Rubrae regionumque finitimarum, Lviv, s. 83–85 [in Polish].
Furmaniak, P. (2011). [Poles in Ukraine: the situation of the Polish minority]. Retrieved March 31, 2018 from http://www.psz.pl/tekst-37424/Piotr-Furmaniak-Polacy-na-Ukrainie-situacja-polskiej-mniejszosci [in Polish&Russian].
Informator. (1991). Dzieła Wszystkie Oskara Kolberga. Informator wydawniczy [Complete Works of Oskar Kolberg. Publication Reference]. Poznań: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Redakcja Dzieł Wszystkich Oskara Kolberga, 142 s. [in Polish&English].
Jęndruch, M. (1990). Kultura muzyczna ukraińskiej mniejszości narodowej w Polsce na przykladzie wsi Zabrost Wielki (woj. suwalskie) [Musical culture of the Ukrainian national minority in Poland on the example of the village of Zabrost Wielki (Suwałki province)]. Kultura muzyczna mniejszości narodowych w Polsce: Litwini, Białorusini, Ukraińcy, Warszawa, 181 s. [in Polish].
Kultura muzyczna. (1990). Kultura muzyczna mniejszości narodowych w Polsce: Litwini, Białorusini, Ukraińcy [Musical Culture of national minorities in Poland: Lithuanians, Byelorussians, Ukrainians]. Warszawa: Uniwersytet Warszawski, red. Sławomira Żeranska-Kominek, 181 s. (Series: Rozwój regionalny, rozwój lokalny, samorząd terytorialny, nr. 29) [in Polish].
Moszyński, K. (1932a). O badaniach muzyczno-etnograficznych na Polesiu w r. 1932 [On musical and ethnographic research in Polesie in 1932]. Lud Słowiański [Slavic People], t. 3, z. 1: Wiedza o Polsce, dział B – Etnografia, p. 69–79. [in Polish].
Moszyński, K. (1932b). Stan obecny melografii rdzennej Białorusi i Polesia [The present state of the native melodics of Belarus and Polesie]. Lud Słowiański [Slavic people], t. 3, s. 61–69, nuty [in Polish].
Najstarsze Pieśni. (2014). XV Międzynarodowy Festiwal Najstarsze Pieśni Europy [The 15th International Festival The Oldest Songs of Europe]. Lublin, October 2–4, 2014. Programme. 41 p. URL http://npe-festiwal.pl/ [in Polish&English].
